مقایسه اثرات بی حسی نخاعی دوز کم بوپیواکایین و سوفنتانیل با دوز معمول بوپیواکایین در جراحی ارتوپدی اندام تحتانی

زمینه و هدف: یکی از روش های موثر در کاهش بروز افت فشارخون، بی حسی نخاعی با دوز کم ماده بی حسی موضعی است. هدف این مطالعه مقایسه افت فشارخون و سایر عوارض بی حسی نخاعی دوز کم بوپیواکایین و سوفنتانیل با دوز معمول بوپیواکایین به صورت منفرد در جراحی اندام تحتانی بود. روش بررسی: این مطالعه که از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی است شامل 150 بیمار بود که در سال های 1388 و 1389 تحت جراحی اندام تحتانی قرار گرفتند. بیماران بطور تصادفی به دو گروه مورد شامل 75 نفر بیمار که با 5/7 میلی گرم بوپیواکایین 5/0 درصد به همراه 5 میکروگرم سوفنتانیل و گروه شاهد شامل 75 نفر بیمار که با 15 میلی گرم بوپیواکایین تحت بی حسی نخاعی قرار گرفتند، تقسیم شدند. فاکتورهای مرتبط با بی حسی نخاعی از قبیل تغییرات فشار خون، بلوک حسی، درد و خارش در حین و بعد از بی حسی نخاعی ثبت و اندازه گیری شدند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری کای دو، تی و فیشر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: دو گروه از نظر متغیرهای زمینه ای با یکدیگر تفاوتی نداشتند. افت فشار خون اکثراً طی 10 دقیقه اول بی حسی نخاعی و بطور قابل توجهی در گروه شاهد رخ داد و بنابراین در این گروه بیشتر نیاز به استفاده از کاتکول آمین ها شد. تغییرات فشارخون سیستولیک در دقایق 3-1، 5-3 و 10-5 (01/0p=) و تغییرات فشارخون سیستولیک در دقایق 3-1، 10-5 و 15-10 (05/0p<) و ماکزیمم بلوک حرکتی بین دو گروه شاهد و مورد معنی دار بود (05/0p<). همچنین تغییرات فشارخون میانگین در دقایق 3-1، 10-5 و 15-10 بین دو گروه معنی دار مشاهده شد (01/0p<). تهوع و نیاز به تزریق کاتکول آمین در گروه شاهد بیشتر از گروه مورد (01/0p<) و میزان بروز خارش در گروه مورد بیشتر از گروه شاهد مشاهده شد (05/0p<). نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان می دهد که بی حسی نخاعی با دوز کم بوپیواکایین و مخدر نسبت به دوز معمول بوپیواکایین به تنهایی، اثر ضددردی کافی و مناسبی دارد و افت فشارخون و نیاز به مصرف کاتکول آمین ها را کاهش می دهد. بنابراین پیشنهاد می شود در اعمال جراحی اندام تحتانی بی حسی نخاعی با دوز کم بوپیوکائین و سوفنتانیل مورد استفاده قرار گیرد.